5 واقعیت علمی عجیب درباره پاییز
5 واقعیت علمی عجیب درباره پاییز
در روز اعتدال پاییزی، روز و شب برابرند؛ 12 ساعت روز و 12 ساعت شب. این اتفاق در اعتدال بهاری نیز رخ می دهد؛ در تاریخ 20
مارس. در این مطلب به پنج واقعیت علمی هیجان انگیز در مورد پاییز و اعتدال پاییزی می پردازیم:
نورهای زیبا و خیره کننده
در کنار رنگ زیبای برگ ها، رنگ های دیگری به عنوان نشانه های پاییز نیز توجه بشر را جلب می کند: شفق شمالی. علاوه بر رعد و برق های شبانه و عصرهای خنک، که باب دل منجمان است!، پاییز بنا به گفته‌ی ناسا فصل شفق های قطبی است. دلیل این موضوع این است که توفان های ژئومغناطیسی (متأثر از جاذبه زمین) تقریباً دو برابر فصل های دیگر سال، به وقوع می پیوندند.
ذراتی که در این توفان ها از خورشید جدا می شوند با سرعتی نجومی و غیرقابل باور به سمت زمین حرکت می کنند. هنگامی که این ذرات به محدوده‌ی جاذبه زمین می رسند، با اتم ها و مولکول های اکسیژن، نیتروژن و عناصر دیگر برخورد می کنند. نتیجه؟ نوری بسیار زیاد و کور کننده با رنگمایه هایی از صورتی، سبز، زرد، آبی، بنفش و گاهی نارنجی و سفید. نوع رنگ ها بستگی به عناصری دارد که این ذرات با آنها برخورد کرده اند.
واکنش حیوانات
موجودات زنده با تغییر فصل و آغاز پاییز واکنش هایی در رفتار خود بروز می دهند. درختان برگ های خود را می ریزند و حیوانات آماده ی خواب زمستانی می شوند.
وقتی پاییز از راه می رسد، چیکادی‌های سرسیاه (black-capped chickadee) به دنبال غذا می روند و تا جایی که می توانند دانه و غذا جمع کرده و آنها را در صدها محل مختلف روی درختان و زمین پنهان می کنند. در همین زمان، اسبک مغز (هیپوکمپوس) این پرنده کوچک با ایجاد سلول های عصبی جدید در این قسمت مغز، تا 30 درصد باد می کند. این بخش مسئول حافظه دور است و پیش‌مغز را از آزموده های گذشته آگاه می کند.
ماه کامل پاییزی
پاییز ماه کامل خودش را دارد؛ ماهِ خرمن (Harvest Moon). از قوچ و سگ آبی تا شکارچی و خرمن، هر ماه کاملی مطابق فصل و ماهی که در آن قرار می گیرد، نامی برای خود دارد. ماه خرمن، نزدیک ترین ماه کامل به زمان اعتدال پاییزی است که امسال در شب 18 و 19 سپتامبر به وقوع پیوست.
پیش از روشن کردن چراغ ها و پروژکتورها، کشاورزان از نور طبیعی ماه برای برداشت محصولات خود بهره بردند. اواخر تابستان و اوایل پاییز، بسیاری از محصولات همزمان می رسند و آماده‌ی درو می شوند و در نتیجه کار بسیاری برای کشاورزان در پی دارد که مجبورند تا بعد از غروب خورشید در زمین های خود بمانند و محصولات شان را درو کنند. چنین نور مهتابی بهترین هدیه برای آنهاست و بنا به گفته‌ی ناسا، این نور پدیدار شد.
چرا برگ های پاییزی تغییر رنگ می دهند
تغییرات آب و هوایی ممکن است تصویر مترادف همیشگی «پاییز»، یعنی «برگریزان» را تحت تأثیر قرار دهد. برگ ها در واکنش به سردی هوا و نور کمتر (روزهای کوتاهتر) رنگ‌شان تغییر می کند، و تولید کلروفیل (رنگدانه سبز که کمک می کند برگ نور را جذب کرده و فتوسنتز کند) متوقف می شود. با از بین رفتن رنگ سبز، رنگدانه های دیگر مانند نارنجی و زرد رنگ تولید می کنند.
به گفته دانشمندان، این رنگ های پاییزی می تواند متأثر از گرمایش جهانی باشد. تحقیقات نشان داده است که با گرم شدن زمین، تغییر رنگ برگ های پاییزی دیرتر آغاز می شود؛ چراکه بخشی از این پروسه، با سرد شدن هوا شکل می گیرد.
شب های سرد و روزهای آفتابی پاییز هم چنین به درختانی چون افرا کمک می کند تا آنتوسیانین خود را موقتاً در برگ ها ذخیره کند و باعث قرمزی ملایم برگ ها شود. اما اگر گرمایش جهانی به سمت شب های گرم رود، همراه با کوتاه شدن روزهای پاییزی، درخت به جای صرف مواد قندی خود برای تولید رنگدانه های قرمز، این مواد را به شاخه ها فرستاده و یا حتی مواد قندی خود را می سوزاند.
تعادل پاییزی چه زمانی است؟
زمان دقیق تعادل پاییزی هر سال تغییر می کند، ولی زمان معمول آن 22 یا 23 سپتامبر است. اما در سال 1931 تعادل پاییزی در 24 سپتامبر به وقوع پیوست. دلیل این مسئله هم این بود که تقویم مسیحی (The Gregorian calendar) به طور دقیق با موقعیت کره زمین در مدار خود به دور خورشید تطابق ندارد.
زمین به دور خورشید می چرخد، او در مدار خود با زاویه 23.5 درجه در گردش است، در نتیجه در تابستان درست رو به روی خورشید قرار گرفته است. در زمان اعتدال ها، زمین در زاویه ای با خورشید قرار می گیرد، که خورشید نور یکسانی را به سطح نیمکره شمالی می تاباند. اگر این سفر زمین به دور خورشید دقیقاً 365 روز به طول می انجامید، آن وقت هر سال در تاریخ کاملاً ثابت و مشخصی زمین در موقعیت اعتدال پاییزی قرار می گرفت. اما از آنجایی که این سفر 365.25 روز به طول می انجامد، هر سال به میزان کوتاهی زمان اعتدال پاییزی تغییر می کند.
اعتدال پاییزی تا سال 2303 دیگر در 24 سپتامبر رخ نخواهد داد!